Uitgeverij TIC, Maastricht

In d’r krig joof ’t jing krisbeum. Dat koam durch d’r ermód en iech jeleuf dat ’t óch nit dórf van de Dütsje.
Vier hauwe al e paar joar jinne krisboom ópjezatse, wie mienne pap, ’t woar e paar daag vuur krismes, óp inne oavend zaat: ‘Iech wees woa vier inne boom kanne krieje. In d’r busj van de koel. Doa weëd ’t hoots jehouwe vuur óngeni. Da kan ruiieg inne boom e paar daag hei i hoes sjtoa. Ze krient ‘m doanoa wal tseruk.’
Iech vräuet miech, mar de mam woar bezörgd.
‘Is dat nit jevierlieg?’
‘Bis te jek,’ zaat d’r pap, ‘mörjenoavend sjpieë junt vier. Iech ken d’r waeg jód.’
Umdat iech d’r äudste woar moeët iech mit. En iech dong dat jeer. Mit vóftsing joar bis te al sjterk jenóg en mit d’r pap d’rbij doebbel zoeë sjterk.
Vier jónge hingenum durch d’r jaad eroes. De mam sjtong bij ’t pöats-je.
‘Kiek jód oes,’ flüsteret ze.
D’r pap wiezet óp de binnetaesj van d’r jas. ‘Iech han ja ’t bewies bij miech,’ laachet heë.
Bij ing sjturóng moeët mienne pap noa de koel. Döks ’t naats. Doa hauw e dat bewies vuur nüedieg, umdat de lü van de Dütsje nit mieë in d’r duuster óppen sjtroas dórve kómme. Heë laachet, umdat e óp die plaatsj ónger d’r jas óch de zeëg draget. Wie vier uvver ’t weëgs-je hinger de hoezer van ós sjtroas jelofe woare, doe woeët ’t krietiesj. Vier moeëte kweer uvver d’r kircheplai. Doa kanke vier ós nit verberje. Bij ’t letste hoes hant vier effe jewaad. Oes de wieëtsjaf an de anger zie van d’r plai klónk moezziek. De duur jong óp. Inne tsoldaat koam eroes. Heë kank ziech mit muite óp de bee haode. D’r pap laat inne erm uvver mieng sjouwer.
‘De Pruse sjloffe dis naat jód.’
Iech hool ing hank vuur d’r mónk um mienne laach nit uvver d’r plai tse losse klinke. Effe hant vier jewaad, bis d’r tsoldaat voet woar. Doe zint vier jesjneurd. Uvver d’r plai, langs de kirkhofsmoer neëver de kirch noa ’t weëgs-je durch de velder. Mit jroeëse sjrit jónge vier wieër. ’t Woar kaod. E paar daag jeleie woar d’r ieëtsjte sjnei jevalle. Bij d’r busj krofe vier ónger d’r droad durch. D’r pap wós jenauw woa vier moeëte zieë. Tusje de sjtrüch sjtong inne denneboom. Zoeë jroeës dats te dem wal mit tswai man moeëts drage. Heë vong aa tse zeëge. D’r sjnei oes d’r boom vool hem óp d’r kop. Wie d’r boom umvool, koam e reët. In ’t sjwats van de naat woar ’t wies van d’r sjnei jód tse zieë.
‘Kiek, iech bin inne sjneiman.’
Vuurdat iech koeët laache, woeët jesjrait: ‘Halt! Hände hoch!‘
Ing lamp sjienget óp ós jezich. Iech kank kóm jet zieë. Mit de heng umhoeëg sjravelete vier ós durch de sjtrüch. Óp d’r beusjwaeg sjtónge tswai tsoldate. Ze hauwe e jeweer en ing lamp in de heng. D’r pap laat ziech de heng jevauwe óp d’r kop. Iech dong hem noa.
‘Mitkommen!’
Inne van de tsoldate duiet d’r pap mit de lamp in d’r ruk. Vier jónge noen de anger zie óp. D’r sjnei kraachet ónger de vus. Ózze oam woar durch kauw en durch angs in wulks-jer tse zieë. En bij d’r pap óch durch woed. Óp ing aofe plaatsj in d’r busj moeëte vier blieve sjtoa. De tsoldate mómpelete jet teëjenee. Inne koam óp ós aaf. De lamp sjienget óppen eëd.
‘Versjwiendet. Iech habe auch Kinder.’
De sjtim klónk auwer wie die van d’r angere tsoldaat. Oane jet tse zage drieënet d’r pap ziech um. Heë pakket miech bij de hank en vier lofete tseruk. Wie vier langs d’r umjezeëgde boom koame, jong d’r pap de sjtrüch eri en trók d’r boom eroes.
‘Deë is van ós.’
Mieë zaat e nit. Heë lofet vuuróp en hool d’r sjtam an de óngerzie vas. Iech draget d’r boom bij ’t sjmaal sjtuk an de oavezie. Vuur ’t ieëtsj vólt iech angs. Iech hauw ing jreun krismes vuur heem i jen heng en dat wool iech nit mieë kwiet weëde. Dat wool iech miech nit losse aafneëme. Durch jinne en nüks. Zoeëjaar nit e jeweer. De angs vuur ’t kwiet weëde loos miech jeleuve. Midde in d’r krig ing jreun krismes heem. An d’r rank van d’r busj wórpe vier d’r boom uvver d’r droad. D’r veldwaeg loog wie e jelais durch ’t wies land noa ’t dörp. Va wieds wadet de kirkhofsmoer. Ze sjutset ós, mar bij d’r plai loos ze ós los. In de wieëtsjaf woar ’t lit oes. De sjtilte van d’r plai joof ós vlüejele. Vier blove sjneure bis vier bij ós hingenum woare. Wie d’r pap de sjtalduur ópmaachet koam de mam eroes.
‘Nüks passeerd?’
‘Inne krisboom kries te nit vuur nüks,’ laachet d’r pap en vier late d’r boom in d’r sjtal.
Vier jónge zofort noa jen bed, mar iech koeët mienne sjlof nit vinge. Iech woar nog tse ópjereegd. Óp eemoal hoeët iech tsoldate aakómme. De sjtivvele klónke durch de sjtroas. D’r sjnei kank ‘t jewalt nit dempe. Wie kótterbij ze koame, wie deper iech ónger de dekke kroof. Bij de vuurduur blove ze sjtoa. Effe woar ’t sjtil. En doe vong inne aa tse fleute. ‘O Tannenbaum.’ Ing rejel mar. Dat woar jenóg. Ze jónge wieër. De vóstritte sjtórve voet. Zoeë óch de angs. De vräud óp de krismes bloof.

Wim Heijmans, Kirchroa